Làng nghề sơn tạc tượng Vũ Lăng, sức sống từ một làng nghề hàng trăm năm tuổi
24/12/2021 - Lượt xem: 546
Cách Hà Nội khoảng 22km đi theo đường quốc lộ 22, làng Vũ Lăng, xã Dân Hòa, huyện Thanh Oai, Hà Nội nổi tiếng với nghề sơn, tạc tượng truyền thống đã có từ hàng trăm năm nay.
Hiện tại làng Vũ Lăng có khoảng 450 hộ làm nghề mộc, gần 500 thợ tạc tượng lành nghề, với hàng chục xưởng tạc tượng, cơ sở sản xuất quy mô lớn. Các sản phẩm phục vụ đời sống tín ngưỡng tâm linh, tiêu biểu của làng nghề có thể kể đến như tượng Phật Thích Ca, Phật Di Lặc, Quan thế âm Bồ tát, các vị la hán, hộ pháp, hoành phi câu đối, bàn thờ, ngai thờ... ngoài ra còn có rất nhiều gia đình nhận thêm việc sơn sửa tượng về làm thêm.
Theo cuốn ngọc phả của làng, những pho tượng 300-400 tuổi ở chùa Vũ Lăng do chính những người thợ quê hương làm ra. Cha truyền, con nối, nghề tạc tượng ở đây đang ngày càng phát triển. Bằng đôi bàn tay khéo léo tài hoa và sự chăm chỉ cần mẫn, mỗi năm, người Vũ Lăng đã tạo nên hàng nghìn bức tượng có giá trị nghệ thuật cao, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Nhờ đó, giải quyết được nhiều việc làm cho lao động trong xã, giúp cuộc sống người dân nơi đây ngày một sung túc, khá giả…
Theo các nghệ nhân trong làng Vũ Lăng, để làm được một bức tượng bền, đẹp thì khâu quan trọng nhất là chọn gỗ. Loại gỗ được chọn để tạc tượng và các đồ thờ cúng thường là gỗ mềm, dễ đục, không bị mối mọt, nứt nẻ. Tất cả các bức tượng phật của Vũ Lăng đều được chế tác từ thân lõi của những cây mít lâu năm vì theo kinh nghiệm của các nghệ nhân thì gỗ mít sẽ làm nổi bật lên vẻ tinh khiết, thanh tịnh của mỗi pho tượng Phật và các sản phẩm thờ cúng.
Để làm một pho tượng phải trải qua rất nhiều công đoạn khác nhau, từ những khâu xử lý thô như xẻ gỗ, đục phá tới những thao tác chi tiết như đục, gọt, chỉnh sửa, quét đất sét, sơn lót, đánh bóng, sơn tượng...tất cả đều yêu cầu ở người thợ sử tỉ mỉ, tinh tế những cũng hết sức sáng tạo và một sự tập trung cao độ để các chi tiết trên pho tượng trở nên sống động và có hồn. Thời gian làm một pho tượng nhỏ thường mất đến 1 tuần, còn những pho tượng lớn phải mất vài tháng, thậm chí cả năm mới hoàn thiện, tùy theo kích cỡ và độ tinh xảo. Cá biệt có những pho tượng đặc biệt lớn (cao gần 10m) thì phải mất hàng năm mới hoàn thành.
Sau khi hoàn thành các bước đục chạm, đánh bóng, bước khó nhất chính là công đoạn sơn. Sơn cũng có thể coi là một nghề riêng vì đòi hỏi người thợ phải có tay nghề cao, kỳ công và tốn khá nhiều thời gian. Công đoạn sơn phải mất 9 nước sơn mới hoàn thành, cẩn thận thì 10 nước sơn. Sau đó là giai đoạn sơn son thếp bạc, phủ hoàn kim. Tùy theo yêu cầu của khách mà tượng được dát vàng hay dát bạc hoặc có thể để mộc. Tượng càng lớn, lượng vàng, bạc dát càng cần nhiều và càng kỳ công. Một pho tượng có thể cần dát vài ba chỉ vàng đến hàng cây vàng tùy vào nhu cầu của khách.
Ngày nay, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường, sản phẩm của làng làm ra cũng đa dạng hơn cả về mẫu mã lẫn chủng loại. Một số sản phẩm phổ biến như tượng, hoành phi, câu đối, chân hương, hạc gỗ… tất cả đều được nâng cao cả về mẫu mã cũng như chất lượng. Với sự tài hoa, khéo léo và uy tín trong nghề, thương hiệu làng nghề sơn tạc tượng Vũ Lăng đã ngày một vang danh trên thị trường. Nhờ đó, nhiều người ở xa cũng tìm đến tận nơi đặt hàng như Nam Định, Ninh Bình, TP Hồ Chí Minh… thậm chí còn có cả khách hàng từ Thái Lan, Trung Quốc đến đặt mua và tất cả đều rất hài lòng về chất lượng của sản phẩm.
Với những giá trị độc đáo, mang đậm bản sắc dân tộc, các sản phẩm chạm khắc gỗ của Làng nghề Vũ Lăng đã đang và sẽ tiếp tục góp phần quảng bá và mang những nét tinh hoa văn hóa truyền thống của Việt Nam đến với nhiều nơi trên thế giới.
Tổng hợp: (Nguồn: Phùng Giang (Theo Tạp chí Làng nghề Việt Nam))
Các tin tức khác